Ud Bakımı ve Korunması

Ud müzik aletinin kullanımı ve korumasıyla ilgili bazı tavsiyelerimiz var.

Ud icracısı ya da Udi’nin, en elzem sorunlarından biri Ud müzik aletinin nasıl muhafaza edileceği yönündeki kafa karışıklıklarıdır. Ud taşınması esnasında oldukça dikkat edilmelidir. Ud yapım elemanlarının hassas oluşu sebebiyle, kırılmaya ve çeşitli arızalar oluşturmaya müsait ve oldukça hassas bir müzik aletidir. Bir diğer hususta Ud müzik aletinin saklanmasıyla ilgilidir. Ud yapısı itibariyle asılmaya pek müsait bir enstrüman değildir. Ya yüz üstü yatık hâlde ya da özel bir korunaklı alanda dik yönde sabitlenmelidir. Üzerine ağırlık ve yük düşecek bir alanda bekletilmemelidir. Bulunduğu yer yüksekse, yere düşmemelidir. Bulunduğu yer mümkünse güneş ışığını doğrudan almamalı, kalorifer, su borusu veya lavabo gibi su/nem risklerine karşı uzak olmalıdır. Rütubetsiz, sabit bir iklimde bekletilmelidir. Nemli ortam Ud çalgısının tellerini yıpratır, nem alıp şişmesi durumunda da icra esnasında seste kısıklık yaratabileceği gibi, Ud’un sapının atmasına, teknenin ve ses tablasının zarar görmesine neden olacaktır. Burgu akortlama kısmında da ciddi sorunlar yaşanabilir.

Ud Nasıl Çalınır

Ud’un ses tablası (kapak) cilasız ve çok ince olduğundan, mızrap atarken göğüs bölgesine darbe atılır gibi mızrap atılmamalıdır. Mızraplık koruması alanı içinde mızrap dengeli şekilde atılmalıdır.

Ud çalarken serçe parmak ses tablasına yaslanmamalıdır.

Udun ses açısından en mühim elemanı olan göğüs tahtası, ince bir plak olduğu ve üzerine cila yapılmadığı için, en zayıf elemanıdır. Çalarken herhangi bir sebeple değmemek gerekir.

Kısa kollu giysi ile çalınırsa, ses tablasına kol bölgesinden nem ve deride bulunan yağın bulaşması sonucunda göğüs tablası yıpranır. Uzun kollu giysiyle çalınması durumunda, Ud’un ses tablası daha temiz ve uzun ömürlü kalır.

Ud’un çeşitli bölgeleri terleme ve derideki yağ dokusunun bulaşması sebebiyle yaratacağı riskleri yok etmek için, hafif nemli bir bezle silinmeli. Ancak unutulmamalı ki; Ud’un ses tablası asla silinmemelidir.

Ud çalarken koltuk, kollu sandalye gibi dirsekli oturaklarda çalınmamalı. Burguluk veya teknenin darbe almasına, çarpmasına ve Ud’un zarar görmesine sebebiyet verir.

Ud Nasıl Muhafaza Edilmeli

Düz bir zeminde, örtü veya yumuşak dokulu bir nesnenin üzerine yüz üstü yatırılarak korunmalı. Nem dengesinin olmadığı, hava akımının ani sıcaklık değiştirdiği, su tesisatının ve rütubetin olduğu yerler kesinlikle tercih edilmemeli. Ud’un muhafaza edileceği yer çok sıcak veya çok soğuk olmamalı. Ud kalorifer peteğine, ısı kaynağına yakın ve temas edebilir durumda olmamalı.

Ud Nasıl Taşınmalı

Ud taşırken ses tablası vücudumuza dönük olmalı. Udun sapı yukarı bakacak şekilde, dik bir pozisyonda taşınması olası görülmeyen risklere karşı korunmasını sağlar. Ud kılıf veya taşıma çantası olmadan dışarı çıkarılmamalı. Ud taşınma esnasında tıpkı kapalı kaldığı alandaki gibi hava olayları, nem, sıcak ve soğuk gibi etkenler göz önünde bulundurularak sağlam ve korunaklı bir kılıfta taşınmalı.